Iedereen in de wijk kent het Hofpleinviaduct. Dit langste gebouw van Rotterdam uit 1907 begrenst Bergpolder aan de oostzijde. Het wordt steeds vaker de Hofbogen genoemd, naar de BV die het viaduct in 2006 van de NS kocht; het is tenslotte ook een toepasselijke naam.
In dit bericht besteed ik aandacht aan de Hofbogen en het Ronde Tafel Gesprek over het gebouw en de omgeving, dat op 20 januari werd georganiseerd door D66-fractie Noord.
Als je er zo langs, tegenaan of onderdoor loopt, komt het in eerste instantie over als een beetje smakeloze baksteen- en betonmuur. Het lijkt op oude stadsmuren voordat die gesloopt werden. Van slopen - om misverstanden te voorkomen - is helemaal geen sprake. De Hofbogen is namelijk rijksmonument en dus beschermd. Het zou ook hartstikke zonde zijn, want het is wel degelijk een bijzonder gebouw: een bijna 2 kilometer lange muur in de stad die opgebouwd lijkt uit allemaal bogen. 189 om precies te zijn. Met daarbij nog twee stationsgebouwen.
De meeste bogen zijn dicht en daarin zijn allerlei bedrijven gevestigd en bijvoorbeeld ook het Buurtcentrum en Jongerencentrum 60-62 (zie het bericht van 23 oktober).
Er zijn ook open bogen die vanuit Bergpolder doorgang bieden naar het Liskwartier en een mooi kader vormen om naar de achterliggende wijk te kijken.
Hofbogen BV
Hofbogen BV is opgericht door de vier woningcorporaties die het gebouw hebben gekocht: Com.wonen, PWS, Vestia en Stadswonen. Belangrijke reden voor aankoop van de Hofbogen voor die corporaties was, dat zij in de omliggende wijken veel huurhuizen bezitten. Dan is het voor de verdere ontwikkeling van 'jouw' bezit in de wijken natuurlijk wel handig als je een belangrijke vinger in de pap hebt om te bepalen wat er met de Hofbogen gaat gebeuren.
Wat kun je met de Hofbogen doen?
Het gaat daarbij niet alleen om de ruimte in de bogen zelf, want als eind dit jaar het vervoer over het spoor definitief stopt, kan er ook wat gedaan worden met de ruimte op het viaduct. Door Hofbogen BV is uitgebreid onderzoek verricht naar de ontwikkelingsmogelijkheden.
Het is de bedoeling om de bogen te verhuren aan 'creatief-ambachtelijke' bedrijven. Ze zijn niet de enige in de stad die dat soort bedrijven graag in de wijk willen hebben. Ik heb in mijn voormalige werkkring wel eens de vraag gesteld hoeveel lijstenmakers - als standaardvoorbeeld van een creatief-ambachtelijk bedrijf - Rotterdam nu helemaal nodig heeft? Anders gezegd: hoe groot is die (huurders)markt?
Maar Arne Stallenberg, medewerker bij Projectbureau Hofbogen, met wie ik eind december een gesprek had, vertelde mij dat er al aardig wat van dergelijke bedrijven gehuisvest zijn in het gebouw. Denk aan Hill Knives, Kookschool Keizer, Nienke Koedijk Art & Design, Fotovakprint Jeroen Noordhoek en vele anderen. En er is veel belangstelling vanuit die hoek: de vraag is groter dan het aanbod. Het stemt Arne positief over de (financieel-economische) toekomst van de Hofbogen.
Op het viaduct kun je allerlei bijzonders doen. Het is de bedoeling er een openbaar gebied van te maken. Om zo wat ideeën van Hofbogen BV te noemen: wandelpromenade, park, caféterras, kinderspeelplaats, natuurplek, ijsbaan, fietspad en schoolplein. Daarbij hoeft het één het ander niet uit te sluiten. Het heeft wel zijn beperkingen, want het viaduct is niet meer dan 6 meter breed. Arne liet weten dat het de bedoeling is de Hofbogen per wijk een verschillende doelstelling te geven. Begrijpelijk want Agniesebuurt, Bergpolder en Liskwartier hebben ieder een eigen karakter en doelgroep.
De eerste plannen vanuit de gemeente waren gericht op een fietspad. Dat idee is door iedereen wel verlaten; het zou zonde zijn om zo'n unieke plek slechts fietspad te maken. Wel is nog geopperd aan de zijde van de A20 een opgang te maken, waar fietsers dan makkelijk de snelweg over zouden kunnen steken. Of dat gaat lukken is de vraag: Rijkswaterstaat wil daar de oprit naar de A20 gaan verlengen.
Het is de bedoeling alle gevels uniform te maken. Er is inmiddels gekozen voor een ontwerp. Ook dat zal een kwestie van lange adem zijn: het is te kostbaar alle gevels in één keer te vervangen.
De details maken de Hofbogen het bekijken waard: muurschilderingen, sculpturen en bij een beetje zonlicht mooie kleuren en (schaduw)patronen.
Nadat de Randstadrail definitief stopt, zullen rails, grind en bovenleiding verwijderd worden en worden de steunberen, waarop de bovenleiding rust, gesloopt.
Sommige steunberen zien er door de jarenlange inwerking van druipend water uit alsof ze van marmer zijn. Haast jammer om die te slopen.
Wel eens voor de deur van het Buurtcentrum gestaan en je afgevraagd waar die druppels vandaan kwamen? Kijk omhoog en je ziet de oorzaak. Alleen al het waterdicht krijgen van de Hofbogen zal een kostbare operatie worden.
Projectbureau Hofbogen
Het Projectbureau Hofbogen is direct na oprichting van Hofbogen BV in het leven geroepen. Klik hier om meer over het projectbureau en de Hofbogen te lezen.
Het Projectbureau aan de Voorburgstraat 217-219.
Met Arne Stallenberg, projectmedewerker van het bureau, had ik eind december een gesprek over de Hofbogen.
Hij vertelde dat de eerste bogen (de 'kop', het voormalige station Hofplein) nu helemaal worden opgeknapt. De betonrot wordt aangepakt en de vloeren worden gelijk gemaakt. Dat zal medio 2010 gereed zijn. De ruimte is hier 50 m breed. Het is de bedoeling daar een 'creative mini-mall' te huisvesten met jongeren als specifieke doelgroep.
Ook worden al activiteiten georganiseerd, zoals de winterbioscoop en Villa Zebra in februari dit jaar, om cultureel Rotterdam alvast warm te laten lopen voor de toekomstige ontwikkeling van de Hofbogen.
Erg interessant is de publicatie 'Toekomstvisie De Hofbogen, Het langste gebouw van Rotterdam'. Daarin kun je lezen over de historie van het gebouw en de plannen die er zijn. Goed leesbaar en veel beeldmateriaal. Die kun je downloaden via de site (klik hier).
Ronde Tafel Gesprek
Op 20 januari werd door D66-fractie Noord een Ronde Tafel Gesprek georganiseerd met als onderwerp de 'integrale gebiedsontwikkeling van de Hofbogen'. Op een toepasselijke plek: het voormalige station Bergweg.
Er werd een korte toelichting gegeven door Nils Berndsen, fractievoorzitter van D66 in de Deelgemeente Noord, waarna Arnout Huijnink het als discussieleider van hem overnam. Voor de ideeën van D66 met betrekking tot de Deelgemeente Noord, klik hier.
Arnout interviewde een 4-tal kopstukken (achterin van links naar rechts):
- Wendelien Lans, bewonersvereniging Vrienden van de Hofbogen
- Annuska Pronkhorst, programmamanager van Hofbogen BV
- Paul Duyts, directeur Vestia Rotterdam Noord
- Richard Scalzo, portefuillehouder Jeugd, Welzijn en Zorg Deelgemeente Noord
Richard antwoordde dat het nooit te laat is en het Hofbogen-project een ingewikkeld proces is met heel veel partijen. Er zijn nog geen knopen doorgehakt.
Vraag vanuit de zaal: Hoe groot is onze speelruimte als bewoner? Alles lijkt al zo doortimmerd? Ze kwam zelf later met een origineel idee: Geef aandelen uit in Hofbogen BV, zodat bewoners door het kopen van aandelen invloed op de besluitvorming kunnen uitoefenen.
Vraag: Was er jaren geleden niet al een fors budget uitgetrokken voor ontwikkeling van de Hofbogen? Het was de kopstukken niet bekend, maar het was dan al zo lang geleden dat dat potje er vast niet meer zou zijn.
Betrokken bij de bioscoopactiviteiten in station Bergweg pleitte hij ervoor het station een permanente bioscooplocatie te maken. Door Annuska gezegd en in de plannen van Hofbogen BV al duidelijk verwoord, is het de bedoeling van dit station een bijzondere horecabestemming te maken. Misschien te combineren met een kleine bioscoop? Het zou natuurlijk ook heel bijzonder zijn als je op een terras op de oude spoorlijn een biertje kunt drinken. Initiatiefrijke ondernemer met (dikke) portemonnee gezocht!
Chris Ripken kwam met de suggestie het Hofpleinviaduct helemaal niet voor verkeer te sluiten en het juist als alternatieve vervoersplaats te gebruiken om de Schiekade van al het fijnstof te ontlasten. Hij heeft al eerder het idee geopperd om een grote parkeerplaats bij de A20 te maken en van daar uit gratis (openbaar) vervoer aan te bieden naar de binnenstad. Sympathiek idee maar ik ben bang dat het er niet van gaat komen.
En deze mevrouw zag juist graag al het vervoer over het viaduct zo snel mogelijk gestopt. Zij wil graag wandelen over de Hofbogen tussen bloemen en planten.
Arne Stallenberg bracht het economisch belang van de Hofbogen voor de wijken onder de aandacht en gaf aan blij te zijn met de huurders die zij nu hebben.
Ik vond het jammer dat er niet wat meer vuurwerk op deze avond ontstond. Er lijkt een zekere mate van overeenstemming over de vele plannen en bestemmingen. Of wacht iedereen op elkaar tot een besluit wordt genomen over de eerste daadwerkelijk stap?
Misschien zorgt deze avond voor meer vuurwerk: politiek café op 8 februari a.s. Laat wat van je horen!
Zoals ik in de titel al heb benadrukt: er liggen (uitstekende) plannen dus nu kan de spa de grond in. Ik zie het wel voor me dat de Hofbogen straks met allerlei bruggen aan de omliggende bebouwing is verbonden. Als een soort 'Metropolis' maar dan wel graag met een groene twist.
Was het leven maar zo simpel. De ontwikkeling van de Hofbogen is nauw verbonden met de ontwikkeling van het Zomerhofkwartier door PWS en Com.wonen en Bergpolder-Zuid door Vestia. Het is een vicieuze cirkel: als de ontwikkeling van die gebieden genoeg oplevert, kunnen de corporaties de Hofbogen aanpakken, maar als de Hofbogen niet worden aangepakt, blijven die gebieden uitzicht houden op een verpauperd viaduct.
Ook de vraag wie betaalt en wie beheert is nog niet beantwoord. Zowel de stad als Europa zijn gevraagd dit project financieel te ondersteunen. Arne Stallenberg verwacht dat de ontwikkeling zeker 10 tot 15 jaar zal duren. We gaan zien wat er komende jaren gaat gebeuren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten